Met de inwerkingtreding van de AI-wetgeving – officieel bekend als de EU Artificial Intelligence Act (AI Act) – schrijft de Europese Unie geschiedenis. Deze eerste wet ter wereld op het gebied van AI stelt duidelijke eisen aan hoe bedrijven AI ontwikkelen, gebruiken en auditen.
Of je nu werkt in finance, HR, zorg, overheid of IT: als jouw organisatie AI inzet, dan móet je weten wat deze wet betekent voor jouw dagelijkse praktijk, je risico’s en je verplichtingen. In dit artikel leggen we alles uit wat je moet weten over de AI Act, AI compliance en hoe jouw organisatie kan voldoen aan de huidige eisen én zich kan voorbereiden op de onderdelen die nog in werking treden.
Wat is de EU AI Act? Een overzicht van de AI-wetgeving
De EU AI Act is een wetgevend kader dat bedoeld is om het gebruik van artificial intelligence (AI) binnen Europa te reguleren. Het doel: innovatie stimuleren zonder de fundamentele rechten van burgers in gevaar te brengen.
De wet classificeert AI-systemen op basis van het risico dat ze vormen voor mens en maatschappij, met daaruit voortvloeiende verplichtingen.
De vier risiconiveaus van AI-systemen
- Verboden AI-systemen
- Denk aan manipulatieve technologie, sociale scoring (zoals in China) of biometrische herkenning in publieke ruimtes.
- Hoog risico AI-systemen
- Worden ingezet in o.a. gezondheidszorg, HR (sollicitatie- of beoordelingssoftware), kredietverlening, justitie of infrastructuur.
- Onderhevig aan strikte eisen zoals data governance, transparantie, menselijke controle en verplichtte audits.
- Beperkt risico AI
- Bijvoorbeeld chatbots of AI-assistenten, mits transparant aangegeven wordt dat je met een AI-systeem communiceert.
- Laag risico AI
- Bijvoorbeeld spellingscontrole of spamfilters. Vrijgesteld van de meeste verplichtingen.
Waarom is AI-compliance zo belangrijk voor bedrijven?
De gevolgen van non-compliance met de AI-wetgeving zijn aanzienlijk:
- Boetes tot €35 miljoen of 7% van de wereldwijde omzet
- Verhoogd toezicht van autoriteiten
- Reputatieschade bij misbruik of onethisch gebruik van AI
- Verplichte documentatie en controleerbare besluitvorming
Organisaties die AI inzetten zonder voldoende grip op risico’s, algoritmes en datastructuren, lopen direct gevaar. Daarom is het essentieel om nú te investeren in AI-compliance en auditing.
Welke stappen moet je nemen om te voldoen aan de AI-wetgeving?
- Breng in kaart welke AI-toepassingen je gebruikt
– Denk aan recruitmenttools, klantsegmentatie, voorspellende modellen, risicoscoring. - Bepaal het risiconiveau
– Valt je toepassing onder hoog risico? Dan gelden aanvullende eisen. - Voer een AI-risicoanalyse uit
– Identificeer bias, datakwaliteit, transparantie en menselijke controle. - Implementeer interne controles en documentatie
– Zorg dat je systemen auditbaar zijn en voldoet aan de plicht tot verslaglegging. - Leid relevante medewerkers op
– AI-governance begint met kennis. IT, legal, compliance én management moeten begrijpen wat er speelt.
Wat is AI auditing – en waarom is het cruciaal bij AI-compliance?
Een AI-audit is een gestructureerde beoordeling van een AI-systeem, gericht op:
- Wettelijke naleving (zoals de AI Act)
- Ethische afwegingen
- Transparantie en uitlegbaarheid van het algoritme
- Risicobeheersing
Zonder auditstructuur is het vrijwel onmogelijk om aan te tonen dat jouw organisatie “in control” is over haar AI-systemen. Daarom is auditing een kerneis binnen de nieuwe wetgeving.
Oplossing: volg de opleiding ‘Advanced in AI Audit Certificering (AAIA)’
Om organisaties te ondersteunen bij het voldoen aan de AI-wetgeving, biedt Securesult de AAIA-opleiding aan. In deze opleiding leer je:
- Hoe je AI-toepassingen classificeert en beoordeelt
- Hoe je een AI-audit uitvoert in lijn met de EU AI Act
- Hoe je AI-risico’s vertaalt naar concrete beheersmaatregelen
- Hoe je documentatie en governance structureert voor compliance
De opleiding wordt verzorgd door onze ISACA-geaccrediteerde trainer en is geschikt voor IT-auditors, compliance officers, securityprofessionals en beleidsmakers.
Meer over de opleiding: Advanced in AI Audit Certificering (AAIA)
Conclusie: AI-wetgeving vraagt om actie – nú
De AI Act is geen abstracte richtlijn, maar een wet met directe gevolgen voor bedrijven. Organisaties die AI gebruiken, moeten transparanter, zorgvuldiger en beter onderbouwd te werk gaan.
Securesult helpt je om de risico’s te begrijpen, grip te krijgen op compliance en medewerkers klaar te stomen voor een toekomst waarin AI centraal staat.
Wil je sparren over de impact van AI-wetgeving op jouw organisatie? Neem vrijblijvend contact met ons op via info@securesult.nl.
Veelgestelde vragen over de AI Act
Wat is de AI Act?
De AI Act is Europese wetgeving die het gebruik van artificial intelligence reguleert op basis van risiconiveau. De wet stelt eisen aan transparantie, datagebruik en auditing.
Voor wie geldt de AI-wetgeving?
Voor alle organisaties die AI-systemen ontwikkelen of gebruiken binnen de Europese Unie.
Wat zijn de gevolgen van non-compliance met de AI Act?
Boetes tot €35 miljoen, reputatieschade en mogelijk juridische aansprakelijkheid.
Wat is een AI-audit?
Een beoordeling van een AI-systeem op onder andere compliance, ethiek, beveiliging, transparantie en risicobeheersing.
